‘Er zijn twee soorten ego’, vertelt mijn trainer. ‘Het belastende ego en het gezonde ego. En het grootste gedeelte van de tijd voert het belastende ego het hoge woord.’ Ik denk erover na. Het belastende ego wordt gevormd door alle verhalen, gedachten en overtuigingen die we hebben. En je kunt je afvragen of deze verhalen waar zijn.
De waarheid bestaat niet
We hebben allemaal een eigen waarheid. Gevormd door ervaringen, opvoeding, overtuigingen, normen en waarden. Wat is de absolute waarheid? Ik laat het in het midden. Dit geldt ook voor de verhalen en overtuigingen die we onszelf vertellen. Als het niet dé waarheid is, wat maakt dat we dan zo geloven in gedachten die ons belemmeren in het leven? Wat maakt dat we dan niet kiezen voor gedachten en overtuigingen die wél helpend zijn?
Verhalen uit angst voor verlies
‘Het ego is angst. Het wil ergens vanaf of wil iets hebben.’ Ik laat de woorden op mij inwerken. Ik kan niet ontkennen dat veel van de verhalen die ik mijzelf vertel gebaseerd zijn op angst. Het zijn dan wel belemmerende verhalen, maar ooit heb ik deze verhalen voor waar aangenomen. Uit angst om te verliezen. Bang om buitengesloten te worden, er niet bij te horen. Als kind zijn dat fundamentele overlevingsmechanismen. Alles op alles zet je om bij het systeem te horen. Want zonder, overleef je niet.
Identificatie
Inmiddels is het gevaar geweken. En toch blijven we onszelf beschermen voor angsten van toen. Dat is de identificatie met onze verhalen, emoties en het ego. Wat we denken, is waar. Wat we voelen, is waar. Door steeds weer te beseffen dat gedachten, verhalen en gevoelens slechts door ons heen bewegen, ontstaat de realisatie dat we dat niet zijn. En hoe meer we in twijfel trekken, hoe dichter we komen bij ons zuiver bewustzijn. Dat wat we in essentie zijn.
Wat heeft het voor zin om je nu druk te maken om iets wat er nog niet is? Het enige wat ik nu kan doen, is overgeven aan het leven.
Zuiver bewustzijn
Er bestaat alleen het nu. Het verleden bestaat niet meer en de toekomst is er nog niet. Dus alles wat we onszelf vertellen, buiten wat we nu waarnemen, is slechts één van de vele verhalen. Er zijn slechts 3 dingen in het nu altijd aanwezig:
Stilte. In de stilte verschijnt geluid.
Duisternis. In het duister verschijnt licht.
Vormloosheid. In het vormloze ontstaan vormen.
Deze 3 punten, dat is wat zuiver bewustzijn is. De rest is slechts een verhaal.
Overgave aan het leven
Het besef dat mijn gedachten en overtuigingen slechts verhalen zijn van mijn ego, geeft me rust. Ik kan meer ontspannen, omdat ik weet dat het niet de waarheid is. Ze zijn nog aanwezig, maar ik besef dat ik ook een ander verhaal kan vertellen. Eentje die helpend is, liever is voor mijzelf. Een verhaal die mij bekrachtigt in plaats van klein houdt. Ik hoor mijn verhalen nog wel, maar ik ga er minder in mee. Het besef groeit steeds meer dat er alleen nu is en er geen invloed is op de toekomst. Alles komt zoals het komt. En er zijn honderden wegen. Wat heeft het voor zin om je nu druk te maken om iets wat er nog niet is? Het enige wat ik nu kan doen, is overgeven aan het leven. In het nu voelen welke beweging goed voelt.
Een oefening
Met deze oefening word je je bewust van de verhalen die je jezelf vertelt. Een eerste stap in het loslaten van de identificatie:
Richt je aandacht op alle verhalen die je jezelf vertelt. En denk hier eens kritisch over na, met een heldere geest. Let op, met een heldere geest nadenken is anders dan hoe we het grootste gedeelte van de dag nadenken. ‘Dat is meegaan met gedachten, de verhalen die je jezelf vertelt en daarnaar handelen,’ legt mijn trainer uit. Schrijf alles op wat waar voor jou “waarheid” is, alle conditioneringen, overtuigingen en gedachten. Vraag jezelf met een heldere geest af of dit echt ‘waar’ is. Of je deze overtuiging wilt geloven. Trek iedere gedachte en verhaal in twijfel. Is het helpend? Zinvol? Zo niet, streep het door en vernietig het. Alles wat overblijft, dat is wat zuiver bewustzijn is.